Suriye’deki İç Savaş Kültürel Mirası da Yerle Bir Etti

Suriye’deki iç savaş sadece yüz binlerce insanın hayatına mal olmakla kalmadı. İnsanlık tarihine ışık tutan zengin bir kültürel miras da yerle bir oldu.

Suriye’de 2011 yılından bu yana devam eden iç savaş, tüm insanlığın ortak hafızası olan kültürel mirası da yerle bir ediyor.

Antik çağlara ait arkeolojik alanlar, İslam medeniyetinin gelişimine ışık tutan mimari eserler, tümüyle kültür miras kabul edilen kadim kent merkezleri, ya ayrım gözetmeden atılan bombaların hedefi oldular ya da sokak çatışmaları sırasında tahrip edildiler.

En büyük yıkımı yaşayan yerlerden biri Halep

Yerleşimin 7000 yıldır kesintisiz sürdüğü kentte bulunan pek çok yapı iç savaştan zarar gördü.

Emevi Camisi, El-Medine Çarşısı ve Surp Kevork Ermeni Kilisesi bunlardan sadece birkaçı.
1400 yıllık Emevi Camisi yoğun çatışmalar sonucu yerle bir oldu.

Büyük hasar gören yapılardan biri de, günümüze kadar korunmuş en önemli Ortaçağ kalelerinden biri olan Şövalyeler Kalesi.
Lübnan sınırı yakınlarında bulunan ve 900 yıllık geçmişe sahip olan kale, önce muhalif güçlerin eline geçti.  Rejim ise geri almak için bölgeyi havadan bombaladı ve bu bombardıman sonucu kale yok oldu.

“Çölün Gelini” havaya uçuruldu

İnsanlık tarihi açısından yaşanan bir başka kayıp ise Palmira Antik Kenti’ndeki tahribat.
Suriye halkı Palmira’yı “Çölün Gelini” olarak adlandırıyordu.
Deyr ez-Zor ile başkent Şam arasındaki bağlantı yolunda bulunan Palmira, 2015 yılında terör örgütlerinin eline geçti.

Antik kentteki Baalşamin Tapınağı, militanlar tarafından havaya uçuruldu.
Tiyatro sahnesi ise terör örgütünün halka açık infazları için kullanıldı.

Terör örgütleri ve batılı koleksiyonerler kanlı savaşın ortağı

Terör örgütleri işgal ettikleri bölgelerdeki tarihî eserleri yağmalıyor, tarihî eser kaçakçılığını da önemli bir gelir kaynağı olarak görüyorlar.

Terörden arındırılan bölgelerde yağmalanmış çok sayıda yapıya rastlamak mümkün.
Terör örgütleri eliyle, Suriye’den kaçırılan tarihî eserler, Batılı koleksiyonerler tarafından yüksek meblağlar ödenerek satın alınıyor.

Suriye’de devam eden istikrarsızlık ve otorite boşluğu, tarihî eser kaçaklığını gün geçtikçe daha organize bir hâle getiriyor.

Suriye’de kaybolan kültürel mirasa ilişkin kesin bir bilanço, devam eden iç savaş yüzünden henüz hazırlanabilmiş değil.

İç savaşın sona ermesiyle birlikte insanlık tarihi açısından yaşanan kayıpların boyutu tüm çıplaklığıyla ortaya çıkacak.

Kaynak: TRT Haber