Öğrencilere Kitap Okumayı Sevdirmenin Yolları

Çocukları kitap okuyarak yetişen toplumlar; ilimde ilerler, medeniyette üst seviyelere çıkar ve insanlığa faydalı olurlar. Çocukları cahil olarak yetişen toplumlar ise; hiçbir ilerleme kaydedemez, medeniyetin en alt seviyesinde bile yer alamaz ve insanlığa faydalı olmak yerine zararlı olurlar.

Çocukken kitap okumayı sevmek, genellikle iyi bir tanıtımın yapılmasına bağlıdır. Çocukların okuma konusunda heyecanlandırılması da harika bir yoldur. Kimi öğrenciler isteksiz okuyuculardır veya yeni bir kitap türü denemeye ikna edilmeye ihtiyaç duyarlar. Kimi öğrenciler de birkaç sayfadan sonra kitap okumayı bırakır ve bir daha kitapların yüzüne dahi bakmazlar.

Öğrencilere Kitap Okumayı Sevdirmenin Beş Yolu

1. Özel bir “kişisel kitaplık” oluşturun

Birkaç yıl önce yeni bir sınıfa geçtiğimde, kendi kişisel çocuk kitapları koleksiyonumu bir dolaba yerleştirdim, dolabın kapağına, “Bu benim kişisel kitaplığım. Kitap ödünç almak için lütfen bana sorun.” yazılı bir not yapıştırdım. Not çok büyük değildi; ama öğrencilerin o kapalı dolapta hangi kitaplar olduğunu görmek istemesine yetti.

Dolaptan kitap ödünç alma talepleri yıl boyunca arttı. Öğrencilerim her seferinde benimle seçtikleri kitap hakkında konuştular ya da benden tavsiye istediler. Yeni ve gizemli kitaplara erişmeye bir de böyle kişisel bir etkileşim eklenmiş oldu.

Not: Kitapların sağ salim iade edilmesini sağlamak için kitabı ödünç alan öğrencinizin, kitabı elinde tutarken bir fotoğrafını çekin. Bu fotoğraflar daha sonra kimin hangi kitabı aldığını eğlenceli bir şekilde hatırlatacaktır.

2. Bazı kitapları sonraya saklayın

Sınıftaki kitaplığınızı sene başında düzenlerken bazı kitapları ikinci dönem okunmak üzere ayırın. Bu sırada öğrencilerinizi grafik romanlar, resimlendirilmiş ansiklopediler ve dergilerle tanıştırmayı bile düşünebilirsiniz.

Not: Öğrencilerinize, daha sonra okunacak bu kitapları mutlaka tanıtın. Bunun için arka kapak yazılarını okuyabilir ya da her kitapla ilgili ayrı bir bilgi verebilirsiniz.

3. Bir yazarı sınıfınıza davet edin ya da buna benzer bir etkinlik düzenleyin

Dördüncü sınıf öğrencilerim bir grafik roman olan “Gülümse” ile “Muska” serisine kendilerini kaptırdıkları dönemde hoş bir deneyim yaşadık.

İki kitabın yazarının da internet üzerinden canlı yayınlanacak bir söyleşi programına katılacakları ve kitap yazma (ve resimleme) süreçlerini anlatacakları açıklandı. Bunu öğrencilerime duyurdum ve programın ayrıntılarıyla yazarların kitaplarını tekrar anlattım.

Öğrencilerim hemen bir liste hazırladılar ve kitapları hangi sırayla okuyacaklarını kararlaştırdılar. İnternetteki yayından çok daha önce hepsi kitapları okumuştu; ama yayından sonra bile aynı kitapları ikinci ya da üçüncü kez okuyanları vardı.

Not: Bir yazarı ya da edebiyat türünü tanıtmak için mutlaka canlı bir etkinlik olmasını beklemeniz gerekmez. Bir karakter kostümü yarışması düzenleyebilir veya bir yazarın daha önce yayınlanmış bir söyleşisini izletebilirsiniz.

4. Sesli kitap okuma tarzınızı değiştirin

Sınıfta sesli kitap okuma zamanının özel olmasının tek sebebi sadece en hareketli çocukları bile sakinleştirip yatıştırması değildir. Bir adım daha ileri geçerek, sesli kitap okuma deneyimini daha da özel bir hâle getirebilirsiniz. Şöyle ki; siz kitap okurken öğrencilerinize atıştırabilecekleri bir şeyler ikram edebilir, isterlerse yere oturmalarına izin verebilir ya da yazarın kendisinin okuduğu sesli kitabın bir kısmını dinletebilirsiniz.

Bir yıl, öğrencilerim benden perdeleri kapatmamı, aynı zamanda lamba da olan küçük bir coğrafya küresinin ışığında kitap okumamı istediler. O kadar hoş bir ortam oldu ki, bütün kış bunu sürdürdük.

Not: Sesli kitap okuma saatinizi hoş bir deneyime dönüştürmek için para harcamak ya da sınıfa yiyecek bir şeyler getirmek zorunda değilsiniz. Öğrencilerinizi okul çevresinde yeşil bir alana götürmek ya da onlara sessiz bir ortam sağlamak size bir şeye mal olmayacaktır.

5. El feneri ışığında kitap okuma saatleriniz olsun

Sessiz okuma saatlerinizi el fenerlerinin ışığıyla canlandırın. Sınıfınızın ışıklarını söndürün, perdeleri çekin. Öğrencileriniz yere ya da armut minderlere otursunlar. Fener ışığında kitap okumak sadece heyecan verici bir hoşluk değildir, aynı zamanda öğrencilerinizin dikkatlerini önlerindeki kitaba vermesini sağlar.

Not: Çocukların sıraları ve battaniyeleri kullanarak yapacakları sığınaklar eğlenceyi daha da artırır.